Wat is faalangst?
Faalangst is de angst om te falen bij een beoordeling, zoals een examen, een toets of een presentatie. Het gaat hierbij niet alleen om de mogelijkheid van falen zelf, maar ook om de negatieve gevolgen die het kan hebben op iemands academische prestaties en persoonlijke welzijn. Studenten die met faalangst kampen, ervaren vaak intense stress en spanning, wat hen ervan houdt om goed te presteren. Deze angst kan zo sterk zijn dat het zelfs kan leiden tot een vicieuze cirkel: de angst om te falen veroorzaakt slechte prestaties, die op hun beurt de angst verder aanwakkeren.
Volgens VCLB (2017) heeft een groot aantal studenten last van faalangst, wat een grote impact heeft op zowel hun academische resultaten als hun welzijn. Faalangst kan zich in verschillende vormen uiten en kan het bij elk individu op een andere manier tot uiting komen. Het is een probleem dat veel verder gaat dan alleen de cijfers op een toets, aangezien het ook het mentale en fysieke welzijn van studenten kan beïnvloeden.
Soorten faalangst
Er zijn verschillende vormen van faalangst die studenten kunnen ervaren, en iedere vorm heeft zijn eigen kenmerken. De drie meest voorkomende vormen van faalangst zijn:
- Cognitieve faalangst: Dit is de angst om niet slim genoeg te zijn, of niet goed genoeg voorbereid te zijn voor een taak. Studenten die last hebben van cognitieve faalangst twijfelen vaak aan hun eigen kennis en capaciteiten. Dit kan ertoe leiden dat ze tijdens toetsen of examens blokkeren en niet in staat zijn om hun kennis effectief toe te passen.
- Sociale faalangst: Bij sociale faalangst is de student bang om te falen in de ogen van anderen, zoals docenten, medestudenten of zelfs familieleden. Deze angst kan zich uiten in extreme nervositeit voor sociale situaties, zoals het geven van een presentatie of het deelnemen aan groepsdiscussies. Studenten met sociale faalangst kunnen vaak moeilijkheden ervaren bij het aangaan van sociale interacties of het tonen van hun werk aan anderen.
- Motorische faalangst: Deze vorm van faalangst heeft betrekking op fysieke handelingen, zoals het uitvoeren van een praktische taak, het geven van een presentatie of het deelnemen aan sportieve activiteiten. Studenten met motorische faalangst kunnen last krijgen van lichamelijke symptomen, zoals trillende handen, zweten, of zelfs een black-out. Dit kan hun prestaties aanzienlijk beïnvloeden.
Gevolgen van faalangst
De gevolgen van faalangst kunnen per persoon verschillend zijn. Faalangst is namelijk niet alleen op academisch niveau, maar ook op persoonlijk en sociaal vlak. Wanneer studenten zich continu druk maken over hun prestaties, kan dit hun vermogen om zich goed te concentreren en optimaal te functioneren verstoren. Enkele veelvoorkomende gevolgen zijn:
- Verminderde concentratie: De stress die gepaard gaat met faalangst zorgt ervoor dat studenten zich moeilijk kunnen concentreren. Dit leidt tot verminderd probleemoplossend vermogen en moeilijkheden bij het onthouden van belangrijke informatie tijdens examens of presentaties.
- Uitstelgedrag: Veel studenten met faalangst vertonen uitstelgedrag uit angst om te falen. Ze vermijden studeren of het maken van opdrachten, omdat ze bang zijn dat hun werk niet goed genoeg zal zijn. Dit uitstelgedrag kan leiden tot nog meer stress, omdat deadlines dichterbij komen en de angst voor falen toeneemt.
- Lichamelijke klachten: Faalangst kan ook lichamelijke klachten veroorzaken, zoals hoofdpijn, misselijkheid, slaapproblemen, vermoeidheid en een verminderde eetlust. Deze klachten kunnen de student verder verzwakken, waardoor het moeilijker wordt om de stress te verwerken en goed te functioneren.
- Verminderd zelfvertrouwen: Door faalangst kunnen studenten gaan twijfelen aan hun eigen capaciteiten. Ze kunnen het gevoel krijgen dat ze niet goed genoeg zijn of dat ze niet in staat zijn om hun doelen te bereiken. Dit kan het zelfvertrouwen aanzienlijk verminderen, wat op de lange termijn kan leiden tot een gevoel van hopeloosheid of frustratie.
Hulp en ondersteuning
Faalangst is een veelvoorkomend probleem, maar het is belangrijk te weten dat het niet iets is waar je je voor hoeft te schamen. Er zijn verschillende manieren waarop studenten steun kunnen vinden om faalangst te overwinnen. Bijvoorbeeld door te praten met een counselor of een mentor, het volgen van ademhalingstechnieken of ontspanningsoefeningen, of door deel te nemen aan faalangsttrainingen. Daarnaast zijn er websites zoals Faalangstvrij die nuttige informatie en hulpmiddelen bieden voor studenten die met faalangst te maken hebben.
Voor meer informatie over faalangst en hoe je hiermee om kunt gaan, kun je terecht op onze website: www.faalangstvrij.nl.